GERNIKAKO KULTURA ETA BAKEAREN XXXI. NAZIOARTEKO JARDUNALDIAK

APIRILAK 21, ASTEAZKENA
Lekua: Bizkaia Aretoa, EHU, Bilbo.

9:30-10:00 INAUGURAZIOA

• Jokin Alberdi Bidaguren, Zuzenbide Konstituzionaleko eta Europar Batasuneko Zuzenbideko irakaslea, UPV-EHU.
• Paul Ortega Etcheverry, Garapenerako Lankidetzaren Euskal Agentziako zuzendaria. Eusko Jaurlaritza.
• María Oianguren Idigoras, Gernika Gogoratuzeko zuzendaria. Bakearen Aldeko Aztertegia.
• Joxerramon Bengoetxea, EHU-ko Zuzenbide irakaslea ohia.

10:00-13:00 BIZI AUKERAK EUSKADIN. TENTSIOAN DAUDEN BIZI-LURRALDEAK, KONPONBIDE BILA.

(Aurrez aurre eta Zoom bidez)

Esparru teorikoa: Alfonso Dubois.
Euskal Herriko Unibertsitatekoa (UPV/EHU) Ohorezko Irakasle Laguntzaile erretiratua, Nazioarteko Ekonomiakoa eta Garapenaren Ekonomiako sailetan. HEGOA Nazioarteko Garapen eta Lankidetzarako Ikerketa Institutuko presidentea izan da 1996tik 2010era.

Esperientzien aurkezpena: Itxaso Bengoetxea, “Gatazkan egoeran dauden lurraldeak”.

• Igor Ahedo, Parte Hartuz (UPV-EHU) Partaidetza-esperientziak Euskal Herrian.
• Jokin Alberdi, (Gernika Gogoratuz) Busturialdea-Urdaibai/Gatazka egoeran dauden lurraeldeak.
• Rosalba Argote, (CEAR) Euskadi. Gora Gazteiz!
• Carlos Askunze, (REAS) Euskadi Euskadiko alternatiba ekonomiko solidarioak.
• Eneko Calle, (Foro Soziala) Bakearen aldeko konpromisoak ehuntzen.
• Ione Ardaiz, (Arantzazulab) Gizarte berrikuntza eredu propioa eraikiz.
• Nati Ovelleiro, (Artea) Harrerako esperientzia solidarioak: artea proiektua.
• Lourdes Imaz (EHIGE) Gure Aukera, eskolako jantokien beste eredu batzuk.
• Keko Alonso (Kolore Guztietako Basoak) Beste baso-politika baterantz.
• Asier Gallastegi (Bherria) Lankidetza publiko-sozialak Euskadin.

16:30-18:00 EPISTEMIOLOGIA KRITIKOAK.

(Zoom bidez)

• Silvia Rivera Cusicanqui. “Un mundo Ch`ixi es posible. Ensayos desde un presente en crisis”.
  Aymarar jatorriko soziologoa da, eta menpeko pentsamenduaren ordezkari nagusietako bat da Bolivia eta Abya Yalan, Historia Oral Andina (THOA) Tailerraren sortzailea, beheko jendearen borroken memoriaren berreskurapenean erreferente nagusia. Bere testuak gizarteak eta botereak deskolonizatzeko beharrezko “etorkizunaren hazitegiaren” parte dira. Bere lanean ch’ixi izaerari buruz hitz egiten digu, praktika deskolonizatzaile gisa, eta errealitate eta testuinguru latinoamerikarrei buruzko hausnarketa egitera garamatza.
• Teresa Cunha. “Feminismos y epistemologías del Sur”.
  Senior soziologo eta ikertzailea Coímbrako Unibertsitateko Gizarte Ikasketen Zentroan. ‘Ecologías Feministas del Conocimiento’ neguko eskola eta Hegoaldeko Epistemiologien arloko Ikerketa Programa koordinatzen ditu. Mozambikeko Eduardo Mondlane Unibertsitateko Ikasketa Afrikarren Zentroko eta CODESRIAko ikertzaile. 2017an, Timor-Lesteko errepublika Demokratikoko Presidenteak Timor-Leste Ordena eman zion.
• Aurkezlea: María Oianguren Idigoras, Gernika Gogoratuz.

18:00-19:45 ERRESISTENTZIAK FEMINISMOTIK. MOZAMBIKE. .

(Zoom bidez)

Cabo Delgadon eraldaketa ekonomiko eta sozial sakonak bizitzen ari dira; horiek eragin negatibo sakonak izaten ari dira pertsonengan eta natur-inguruan, eta ez dira tokiko komunitateen beharrizanak aintzat hartzen ari.
Maputo hiriburuak 1.200.000 pertsona inguruko populazioa dauka. Hiriko arazoa desberdina da, berez, eta beste aztergai batzuk dakartza Gatazkan dauden Herrialdeen proiektuaren esparruan. Maputon argiak diren “kapitala-bizitza” kontraesanak XXI. mendeko kapitalismoaren beste arloetako baten adierazpenak dira.

Erakusketak:

• Diolene Gimo, Maputon kokautako ASCHA-“Asociación Sociocultural Horizonte Azul”eko proiektu koordinatzailea.
• Terezinha da Silva, Gizarte Politiketan eta Garapenean lizentziaduna Erresuma Batuko London School of Economics and Political Science aldizkarian.
• Aventina Matusse, Genero-indarkeriaren foku-puntua, Genero, Haurtzaro eta Gizarte Ekintzaren Zuzendaritza Probintzialaren mailan, “Cabo Delgado” delakoan.
• Alberto Ernesto, Etika eta deontologia Profesionalari eta Giza Eskubideei buruzko ikastaro laburren bideratzailea.
• Aurkezlea: Vasco Coelho, Gernika Gogoratuz.

APIRILAK 22, OSTEGUNA.
Lekua: Gernika-Lumoko Elai Alai Aretoa.

16:30-18:00 ESPAZIALITATEA ETA DENBORAZKOTASUNA.

(Zoom bidez)

• Gloria Isabel Cuartas Montoya, “Geografías de la esperanza”.
  Soziologoa, politikaria, gizarte-langilea eta giza eskubideen defendatzailea, Universidad Pontificia Bolivariana unibertsitateko kidea. Apartadó herriko alkatea izan zen 1995 eta 1997 artean, eta Kolonbiako Errepublikako senataria 2010eko maiatza eta ekaina bitartean. Parte-hartze eta Komunitate Ekintzarako Barrutiko Institutuko zuzendaria 2011n eta “Colombianos y Colombianas por la Paz” plataformako kidea.
• Juan Manuel Jiménez Arenas, “El poder del amor en la construcción por la paz”.
  Granadako Unibertsitateko Historiaurre eta Arkeologia Saileko titularra, Bakea eta Gatazkaren Institutuko Zuzendaria eta Zuricheko (Suitza) Unibertsitateko Antropologia Institutuko ikertzaile elkartua. Doktoreen Prestakuntzarako Hitzarmenaren Arduraduna Santiago de Caliko Universidad del Valle unibertsitatean (Kolonbia), Asociación Universitaria Iberoamericana de Postgrado (AUIP) elkartearen babespean.
• Aurkezlea: Liliana Zambrano Quintero, Giza Eskubideetan Doktorea Deustuko Unibertsitatean.

18:00-20:00 ERRESISTENTZIA EZ BIOLENTOAK. KOLONBIA.

(Zoom bidez)

Tolimako lurraldea hainbat paisaiaz osatua dago. Denboran zehar herri batzuk bertan finkatu eta gurutzatu dira, eta naturaz jabetzeko praktikak garatu dituzte. Lurraldetasun berriak sortu dira han eta hemen, eta denak, salbuespenik gabe, Kolonbiako gizarte nazionala eratzeko saiaketa biolentoen fruitu izan dira.
Amazoniako Caquetá-ko Doncello herrian munduko ur fabrikarik garrantzitsuenetakoa dago. Herrialdeko kautxu ekoizle nagusitzat hartzen da. Erresistentzia sozial eta bakezaleen kokapen historikoa izan da, eragile armatuak izan dira, eta azken urteetan konpainia estraktibistak instalatu dira bertan, hala nola Ecopetrol petrolio enpresa kolonbiarra.

Erakusketak:

• Romulo Guevara, Tolimako Unibertsitateko parte-hartze komunitariorako hezkuntzan aditua.
• Jhenifer Rodríguez, Tolimako Unibertsitateko kazetaria.
• Paola Gamboa, Artista plastikoa eta bisuala, ingurumenari eta bakezaletasunaren begirada erabiltzen duena. Amazoniako Unibertsitateko irakaslea, Caquetá.
• Mireya Quiñones, Ingurumen-hezkuntza eta -kudeaketako especialista.

APIRILAREN 23a, OSTIRALA
Lekua: Gernika-Lumoko Elai Alai Aretoa.

16:00-17:00

(Zoom bidez)

• Juan Gutiérrez, “Hebras de paz viva”
  Hebras de Paz Elkarteko Presidentea. Bide-ingeniaria eta Hanburgon Filosofia arloan doktoratua. Vietnamgo gerraren aurkako alemaniar ikasle mugimenduan parte hartu zuen. Zortzi urtez lan egin zuen gizarte-langile moduan ontziola batean.
  Madrilen Ekologia Zentro bat zuzendu zuen, eta Bakearen aldeko Gernika Gogoratuz ikerketa zentroa sortu eta zuzendu zuen. Terrorismoak kaltetutako pertsonen 11-M Elkarteko eta Indarkeria Politikoak Kaltetutako Munduko Sareko kide eta aholkularia da. Erabilgarritasun publikorako Laborategia (procomún) eta Medialab-Pradorekin ari da elkarlanean.

17:00-19:00 ARTEA LURRALDEETAN. BATZART ¡URDAIBAI

(Zoom bidez)

Urdaibaiko Erreserban eta Busturialdeko eskualdean (Euskadi) antzeman daitezkeen ingurumen, kultura, gizarte eta genero arloko arazoei dagokienez, elkarte mugimenduen baitan sortu eta artikulatzen diren alternatiba eta erresistentziak ere antzeman daitezke.

Erakusketak:

• Xabier Arana Eiguren, Biologian lizentziatua eta Ingurumena Ebaluatu eta Berreskuratzeko masterra UPV-EHUn. Urdaibaiko eragilea.
• Alex Carrascosa, Bakearen aldeko artibista. Elkarrizketa-prozesuen, gatazken eraldaketa sortzailearen eta herritarren parte-hartzearen diseinatzailea eta bideratzailea.
• Sara Nicholson Mendieta, Gernikatik Mundurako koordinatzailea. Aktibista feminista eta antirrazista.
  Aurkezpena: Itxaso Bengoetxea, Gernika Gogoratuz.